Jak Zabezpieczyć Drzewa
Istnieje kilka sposobów na zabezpieczenie drzew przed działalnością bobrów. Oto niektóre z nich:
– Użyj siatek ochronnych;
– Stosuj ogrodzenia;
– Odtwarzaj strefy buforowe;
Pamiętaj, że zabezpieczamy tylko cenne dla nas drzewa.
Użytki Ekologiczne
Użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej – naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania.
Jak obserwować bobry
Bobry najlepiej jest obserwować wieczorem lub wcześnie rano. W lecie, gdy noc jest krótka i mało jest czasu na bezpieczne żerowanie, bobry opuszczają swe schronienia jeszcze podczas dnia. Wcześniej należy wybrać takie miejsce, z którego widoczne są miejsca świeżego żerowania, kopania kanałów lub naprawiania tamy. Na upatrzonym miejscu trzeba zasiąść odpowiednio wcześniej – jeszcze za dnia. Przy zachowaniu ciszy i przy odrobinie szczęścia po pewnym czasie można zauważyć głowę bobra ostrożnie wynurzającego się z wody. Często nurkuje z powrotem, nierzadko na kilkanaście minut,
niepostrzeżenie wynurza się ponownie, chowa za pniami powalonych drzew. Jest bardzo ostrożny – jeden nieostrożny ruch pub dźwięk spowoduje, że bóbr nie pokaże się już tego wieczora. Gdy stanie się już zbyt ciemno do obserwacji bobrów, za zimno, lub bóbr po prostu zniknie na dłuższy czas spłoszony nieostrożnym zachowaniem – trzeba powoli się wycofać nie powodując zbędnego hałasu.
Jak sobie radzić w sytuacjach konfliktowych
Liczba bobrów w Polsce wzrasta z każdym rokiem, wraz z nią wzrasta skala ich
wpływu na środowisko i skala konfliktów. Dotychczasowa koncepcja ochrony
aktywnej bobrów oraz inne działania podejmowane przez administrację państwową
oraz inne instytucje i organizacje nie są obecnie wystarczające. Z kolei tradycyjne
metody gospodarowania populacją zwierzyny nie mogą zostać zastosowane wobec
unikalnej biologii i ekologii bobrów.
Woda w rolnictwie
W takiej sytuacji kluczowe znaczenie dla dbałości o odnawianie zasobów wodnych, ich jakość i dostępność (nie tylko dla sektora rolniczego) ma zatrzymywanie, retencjonowanie i spowalnianie odpływu wody z terenu zlewni.
W sytuacji silnego przekształcenia zlewni przyspieszającego odpływ wody, cennym zasobem staje się woda zretencjonowana przez bobry. Budowanie przez nie tam, dzięki którym spowolniony zostaje spływ wody i tworzą się rozlewiska, poprawia lokalne stosunki wodne i uwilgotnienie gleb wokół.
Ekspertyza „Woda w rolnictwie”, to pełny dokument szeroko omawiający to zagadnienie. Jako Stowarzyszenie Nasz Bóbr, mieliśmy przyjemność, na zaproszenie Koalicji Żywa Ziemia, uczestniczyć w tym projekcie.
Odszkodowanie
Część bobrów z powodu braku naturalnych siedlisk oraz przepłaszania, zajmuje tereny zagospodarowane przez człowieka. Co więc zrobić jak pojawią się szkody? W pierwszej kolejności musimy zabezpieczyć swoje mienie. Każdy gospodarz ma obowiązek zabezpieczyć swój teren i zminimalizować ryzyko oraz rozmiar strat. Taki stan prawny potwierdza wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2015 roku (sygn. akt K 20/14).
A jak możemy uzyskać odszkodowanie jeśli już szkody się pojawią? Wolelibyśmy, aby skarb państwa wypłacał dotację za siedlisko bobrowe, zamiast wypłacać rekompensatę za szkody, jednak na razie jest to jedyna forma dofinansowania. W tym celu należy zwrócić się do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Twoim województwie z wnioskiem o odszkodowanie.
Koszty związane ze szkodami poczynionymi przez bobry pokrywa Skarb Państwa.
Wniosek o raz wszystkie potrzebne dokumenty do uzyskania odszkodowania, znajdziesz na stronach BIP Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w twoim województwie.
Ktoś zniszczył tamę bobrową
Jeśli trafisz na zniszczoną tamę, lub żeremię bobrowe zgłoś ten fakt odpowiednim służbom.
Uwaga – Niszczenie tam bobrowych może być wykonane zgodne z prawem, jednak potrzebna jest na takie działania zgoda wydana przez RDOŚ (Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska). Możesz to sprawdzić dzwoniąc do RDOŚ lub samemu odszukać taką decyzję na stronach BIP RDOŚ. Z naszego doświadczenia wynika, że większość takich dewastacji, to działania samowolne podlegające karze. Często też RDOŚ-e nie publikują na stronie na czas takich decyzji, więc zgłaszanie niszczenia tam jest w pełni uzasadnione.
Jeśli natrafisz na osobę/osoby niszczące tamę lub żeremię bobrowe, możesz poprosić o okazanie zgody na jej niszczenie. Osoby takie nie maja obowiązku jej okazać obywatelowi, jednak mają obowiązek okazać ją służbom takim jak Policja czy Straż Miejska, więc w przypadku niechęci okazania, wezwanie takich służb jest w pełni uzasadnione. Koniecznie zrób dokumentację zdjęciową lub film, które mogą posłużyć jako dowód w sprawie.
Gdzie zgłosić? (Nie pozwól się zbyć – mają obowiązek podjąć interwencję) – Straż Leśna, Straż Miejska, Policja
Akty prawne:
art. 164 k.w. – Niszczenie lęgowisk, gniazd ptasich, legowisk, nor lub mrowisk
art. 131 pkt 14 ustawy o ochronie przyrody – Kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom narusza zakazy w stosunku do roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową – podlega karze aresztu albo grzywny.
art. 127 pkt. 14 ustawy o ochronie przyrody – umyślne naruszenie zakazów obowiązujących w rezerwatach przyrody
art. 154 § 2 k.w. – Użytkowanie cudzego gruntu leśnego lub rolnego, niszczenie urządzeń
art. 162 § 1 k.w. – Zanieczyszczanie gleby, wody lub lasu w związku z ustawą o lasach
art. 182 k.k. – Zanieczyszczanie środowiska w znacznych rozmiarach
art. 15 ust. pkt 1 ustawy o ochronie przyrody – Zmiana stosunków wodnych
Bóbr budowniczy i inżynier
Bóbr jest jednym z niewielu gatunków zwierząt, które – obok człowieka – potrafią przystosowywać środowisko do własnych potrzeb. W warunkach postępującego przekształcania środowiska przyrodniczego często dochodzi do konfliktów na linii bóbr – człowiek. Jednak o ile działalność człowieka bardzo rzadko jest korzystna dla przyrody, o tyle działalność bobrów może przywracać właściwe stosunki wodne, utrzymywać i zwiększać różnorodność biologiczną, ograniczać erozję, zwiększać tempo samooczyszczania się wód, itp. Miejsca zamieszkałe przez bobry są atrakcyjne dla człowieka pod względem estetycznym, rekreacyjnym i edukacyjnym. Złotym środkiem byłoby zatem pokojowe współżycie obok siebie człowieka i bobra. Ale czy jest to możliwe?